- رئیس کمیته ایمنی و هوشمندسازی شورای اسلامی شهر تهران ضمن بیان نقاط ضعف و قوت برنامه ۵ ساله گذشته شهرداری، نسبت به نبود گزارش رسمی و دقیق درباره میزان پیشرفت و تحقق برنامه انتقاد کرد.
رئیس کمیته ایمنی و هوشمندسازی شورای اسلامی شهر تهران ضمن بیان نقاط ضعف و قوت برنامه ۵ ساله گذشته شهرداری، نسبت به نبود گزارش رسمی و دقیق درباره میزان پیشرفت و تحقق برنامه انتقاد کرد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شورای اسلامی شهر تهران، علی اصغر قائمی، عضو شورای اسلامی شهر تهران، در یکصد و بیست و دومین جلسه شورا پیرامون برنامه چهارم شهرداری تهران، به ذکر نکاتی در خصوص اجرای برنامه‌های قبل پرداخت و اظهار کرد: نزدیک به ۷۰ سال است که فرهنگ برنامه‌ریزی وارد کشور شده است و شاید اولین اقدامی که در این باره می‌توان عنوان کرد، اقدام امیرکبیر در زمان تصدی کوتاه خود انجام داد که برای ساماندهی آن در کشور بر سه موضوع پاکسازی دستگاه دیوان اداری کشور از افراد نالایق، مسئله توجه به هویت ایرانی و کاهش وابستگی به خارج و توجه به وضعیت نیروی انسانی متمرکز شده بود.
قائمی در ادامه بیان کرد: قبل از انقلاب ۵ برنامه عمرانی، ۲ برنامه هفت ساله و ۳ برنامه پنج ساله داشتیم؛ برنامه ششم برای سال‌های ۵۱ تا ۶۷ پیش‌بینی شده بود که با وقوع انقلاب به سرانجام نرسید، در این مقطع با توانمندی خوبی مواجه بودیم.
وی افزود: بعد از انقلاب به یک برنامه ۲۰ ساله از سال ۶۱ تا ۸۱ پرداخته شد که به دلیل جنگ تحمیلی عراق به ایران به سرانجامی برای تصویب نرسیده و بایگانی شد که هر دوی این اقدامات جنبه دست گرمی داشت تا کشور بتواند پس از دفاع مقدس برنامه‌های مدونی را در دستور کار قرار دهد.
عضو شورای شهر تهران بیان کرد: تا کنون ۶ برنامه در قالب برنامه‌های ۵ ساله با عناوین مختلف پشت سر گذاشته‌ایم که اندوخته خوبی از سرمایه‌های فکری و برنامه‌ریزی در کشور است که هر کدام یک عنوان کلیدی را دنبال می‌کردند اما نقطه مشترک تمام برنامه‌ها تاکنون توجه به مسئله اقتصاد بوده است.
قائمی ادامه داد: من در هیچ مرجعی چه در سایت مرجع پژوهش‌های مجلس، چه در هیچ یک از اندیشکده‌هایی که در این باره فعالیت می‌کنند، گزارش رسمی، مدون و قابل اتکایی که در آن میزان پیشرفت در این زمینه در آن ذکر شده باشد، مشاهده نکردم، آنچه در حال حاضر از میزان پیشرفت برنامه‌ها وجود دارد گزارشاتی است که توسط پایگاه‌های خبری منتشر شده است.
وی اظهار داشت: این آموخته‌ها سبب شد که شهرداری تهران از سال ۸۸ به مسئله برنامه‌ریزی توجه بیشتری داشته باشد، در حال حاضر سه دوره برنامه ۵ ساله را پشت سر گذاشته‌ایم که هرکدام آثاری از خود باقی گذاشته‌اند، نقطه کانونی و مشترک تمام برنامه‌ها همچنان طرح جامع شهر تهران است که مبنایی برای رصد برنامه‌ها و عملکرد است.
قائمی بار دیگر با تاکید بر اینکه هنوز گزارش رسمی و دقیقی از شهرداری در خصوص میزان پیشرفت برنامه وجود ندارد، بیان کرد: یک دلیل نبود گزارش قابل اتکا در این باره کیفی بودن اهداف است اما مدل‌هایی وجود دارد که می‌تواند این اهداف را قابل سنجش و ارزیابی کند.
عضو کمیسیون عمران و حمل و نقل شورا در ادامه با بیان اینکه برنامه ۵ ساله اولین تجربه شهرداری بود، گفت: به عنوان اولین تجربه، اقدامات شهرداری قابل قبول بوده و ابعاد مختلف توسعه شهر را در نظر گرفته است اما نقاط ضعفی از جمله در آن اهداف کمی و ساز و کارهای پایش برنامه در آن وجود نداشته و منابع مالی مورد نیاز برای اجرای این برنامه توجهی نشده و صرفا در محدوده طرح جامع هدف‌گذاری شده است. در خصوص برنامه دوم هم می‌توان گفت که نقاط قوت آن این است که به در آن به موضوع نخبه‌گرایی و استفاده از توان خارج از مجموعه شهرداری توجه شده اما در اجرا نتوانسته تناسبی میان واقعیت‌ها و اقدامات با منابعی که در پیشبرد منابع موثر است، برقرار کند و از همه مهم‌تر اینکه ارزیابی عملکردها بر مبنای خوداظهاری انجام شده است.
وی ادامه داد: در برنامه سوم توجه به نقاط کلیدی و اجرای کامل اسناد بالا دستی و توجه به مسائل حکمرانی در شئون مختلف از جمله نقاط قوت این برنامه ذکر شده است، ضعف ساختاری میان ارکان برنامه، نگاه ایده‌آل گرایانه و عدم زمان‌بندی قابل اعتماد و قابل اتکا و عدم پیش‌بینی درست شاخص‌ها و پایش‌ها از نقاط ضعف این برنامه بوده است.
قائمی در ادامه به عنوان جمع‌بندی از تمام برنامه‌های پیشین بیان کرد: مسئله اصلی ضعف در تدوین و نگارش برنامه بوده است، از تجربیات کارشناسان و خبرنگاران مسائل شهری کمتر استفاده شده است، باید مراقب باشیم این مسائل در برنامه چهارم تکرار نشود، موضوع مدیریت در عرصه‌های بزرگ مقیاس سخت است، باید در این زمینه به یک نقطه تعادلی میان مسائل گذشته و نیازهای آینده شهرداری دست یابیم تا به برنامه‌ریزی بهتری برسیم.
عضو شورا مسئله ضعف در اجرا را به عنوان آسیب دوم بیان کرد و گفت: مدیران چه در دورههای قبل و چه در دورههای آتی باید دغدغه اجرایی داشته باشند، به عنوان تکلیفی که صرفا در اسناد و مکاتبات قید شده اما به آن توجهی نشود، نباید باشد؛ موضوع مهم‌تر این است که در این برنامه‌ها الزام اجرا و یا در واقع ضمانت اجرایی به چه شکل است و اینکه شاخص‌های میزان پیشرفت هم باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در ادامه به عنوان نکته آخر بیان کرد: ایجاد یک پیوند ارگانیک و سازمان یافته در اجرای برنامه الزام و ضرورت دارد، در اجرای برنامه تخصیص‌ها نباید بر اساس نظام چانه‌زنی و قدرت لابی‌گری مدیران و مسئولان باشد، برنامه ۵ ساله سوم شهرداری روزهای آخر عمر خود را می‌گذراند که اجرای ناموفق آن باید مورد بررسی قرار گیرد.
قائمی در پایان با تاکید بر اینکه باید مراقب برنامه چهارم باشیم، تصریح کرد: اینکه بگوییم عدم وجود منابع و نقدینگی سبب اجرا نشدن برنامه شده است، دلیل موجهی نیست.
